สินค้าโปรโมชั่น โพสขายฟรี รองรับ youtube
หมวดหมู่ทั่วไป => พูดคุยเรื่องทั่วไป => ข้อความที่เริ่มโดย: siritidaphon ที่ วันที่ 7 ตุลาคม 2025, 20:57:22 น.
-
ตรวจอาการเบื้องต้นด้วยตนเอง: โรคโปลิโอ (Poliomyelitis) (https://doctorathome.com/)
โรคโปลิโอ (Poliomyelitis) คือโรคติดเชื้อร้ายแรงที่เกิดจากไวรัสโปลิโอ (Poliovirus) ซึ่งเป็นไวรัสที่ทำลายระบบประสาทส่วนกลาง โดยเฉพาะไขสันหลังและก้านสมอง ทำให้เกิดอัมพาตและอาจเสียชีวิตได้ ส่วนใหญ่พบในเด็กเล็ก แต่ทุกคนที่ไม่ได้ฉีดวัคซีนมีความเสี่ยง
สาเหตุและการติดต่อ
สาเหตุ: เกิดจากการติดเชื้อ ไวรัสโปลิโอ (Poliovirus)
การติดต่อ:
หลัก: ติดต่อจากคนสู่คนผ่านทาง อุจจาระ-สู่-ปาก (Fecal-oral route) โดยการกลืนเชื้อที่ปนเปื้อนในอาหาร น้ำ หรือสิ่งของที่สัมผัสกับอุจจาระของผู้ติดเชื้อ
รอง: สามารถแพร่ผ่านละอองน้ำมูกน้ำลายจากการไอหรือจามของผู้ติดเชื้อได้เช่นกัน
อาการของโรคโปลิโอ
ผู้ติดเชื้อโปลิโอส่วนใหญ่ (ร้อยละ 90-95) จะไม่มีอาการ หรือมีอาการเพียงเล็กน้อยคล้ายไข้หวัด แต่ในบางรายจะแสดงอาการรุนแรงขึ้นแบ่งได้หลายรูปแบบ:
ชนิดของอาการ ลักษณะอาการ
ไม่มีอาการ ผู้ติดเชื้อส่วนใหญ่จะไม่แสดงอาการป่วยใด ๆ
อาการไม่รุนแรง (Abortive Polio) มีอาการคล้ายไข้หวัดใหญ่ทั่วไป เช่น ไข้ต่ำ ๆ ปวดศีรษะ เจ็บคอ อ่อนเพลีย คลื่นไส้ อาเจียน และอาการมักจะหายไปเองใน 2-3 วัน โดยไม่มีอัมพาตตามมา
โปลิโอชนิดไม่มีอัมพาต (Non-paralytic Polio) มีอาการรุนแรงกว่ากลุ่มที่ไม่รุนแรง อาจมีอาการ: * ปวดและกล้ามเนื้อตึงที่คอ หลัง และแขนขา * ปวดศีรษะรุนแรง * กล้ามเนื้ออ่อนแรงเล็กน้อย
โปลิโอชนิดอัมพาต (Paralytic Polio) เป็นชนิดที่รุนแรงและอันตรายที่สุด โดยอาการจะดำเนินไปอย่างรวดเร็ว: * กล้ามเนื้ออ่อนแรงอย่างเฉียบพลันและปวกเปียก (Flaccid Paralysis): มักเกิดที่ขามากกว่าแขน และเป็นอัมพาตแบบไม่สมมาตร (เป็นข้างใดข้างหนึ่งมากกว่า) * สูญเสียการตอบสนองของรีเฟล็กซ์ (Loss of Reflexes) * ความเจ็บปวดรุนแรง * มีปัญหาในการหายใจ: หากเชื้อทำลายประสาทที่ควบคุมกล้ามเนื้อที่ใช้หายใจ (กะบังลม) อาจต้องใช้เครื่องช่วยหายใจ (Ventilator) ซึ่งอาจนำไปสู่การเสียชีวิตได้
ภาวะหลังโปลิโอ (Post-Polio Syndrome: PPS) เป็นกลุ่มอาการที่เกิดขึ้นหลายสิบปี (15-40 ปี) หลังจากหายจากการติดเชื้อโปลิโอแล้ว โดยจะมีอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรงลงเรื่อย ๆ ปวดกล้ามเนื้อเรื้อรัง และอ่อนเพลีย
การรักษา
โรคโปลิโอไม่มีวิธีการรักษาเฉพาะเจาะจงที่สามารถฆ่าเชื้อไวรัสได้ การรักษาจึงเน้นที่การประคับประคองอาการ ป้องกันภาวะแทรกซ้อน และการฟื้นฟูสมรรถภาพ:
การดูแลประคับประคอง:
การนอนพักผ่อนให้เพียงพอ
การใช้ยาแก้ปวดลดไข้ เช่น ไอบูโพรเฟน (Ibuprofen) เพื่อบรรเทาอาการปวดกล้ามเนื้อ
การประคบอุ่นเพื่อลดอาการปวดและกล้ามเนื้อกระตุก
การช่วยหายใจ:
ในกรณีที่กล้ามเนื้อหายใจอ่อนแรง ต้องใช้ เครื่องช่วยหายใจ (Ventilator)
การทำกายภาพบำบัดและการฟื้นฟู:
เริ่มทำกายภาพบำบัดตั้งแต่เนิ่น ๆ เพื่อรักษาสมรรถภาพของกล้ามเนื้อที่อ่อนแรง ป้องกันกล้ามเนื้อหดเกร็ง และป้องกันความพิการ
อาจต้องใช้อุปกรณ์ช่วยพยุงแขนขา (เฝือก หรือเครื่องช่วยพยุง) หรือรถเข็น
การป้องกันที่ดีที่สุด
การป้องกันโรคโปลิโอที่มีประสิทธิภาพที่สุดคือการได้รับวัคซีน
การฉีดวัคซีนป้องกันโรคโปลิโอ (Polio Vaccine):
ปัจจุบันมีการใช้วัคซีน 2 ชนิด คือ วัคซีนชนิดฉีด (IPV) และวัคซีนชนิดหยอด (OPV)
โดยทั่วไป เด็กจะได้รับวัคซีนตามแผนการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคของประเทศ เช่น เมื่ออายุ 2, 4, 6 เดือน และมีเข็มกระตุ้นเมื่ออายุ 18 เดือน และ 4 ปี (รวม 5 ครั้ง)
ผู้ใหญ่ที่ไม่ได้ฉีดวัคซีนหรือเดินทางไปยังพื้นที่ที่มีความเสี่ยงก็อาจต้องพิจารณารับวัคซีน
การรักษาสุขอนามัยที่ดี:
ล้างมือ ด้วยสบู่และน้ำให้สะอาดทุกครั้งก่อนรับประทานอาหาร และหลังการใช้ห้องน้ำ
รับประทานอาหารที่ปรุงสุกใหม่และดื่มน้ำสะอาด
การขับถ่ายที่ถูกสุขลักษณะเพื่อลดการปนเปื้อนของเชื้อ